"Alleen met het hart kun je goed zien.

Het wezenlijke is voor de ogen onzichtbaar."


de Saint-Exupéry

“Wat is jullie toegevoegde waarde?

Wat vertel ik mijn vrienden als we weer thuis zijn van deze tocht?”


Hans en ik kijken elkaar aan.
Die vraag uit de groep hadden we niet verwacht.
Het voelt als een regelrechte aanval op ons als begeleiders.
Als een motie van wantrouwen, nog voor we goed en wel zijn begonnen.

Dit is de eerste keer dat Hans en ik samenwerken.
En het is de eerste keer dat we een managementteam meenemen naar de bergen om de onderlinge samenhang tussen de teamleden te versterken.

Teambuilding...

Maar op dit moment lijkt het alsof we daar ver van zijn verwijderd.


"Kwetsbaarheid", antwoordt Hans.

"Onze bijdrage is het tonen van kwetsbaarheid.

Omdat we geloven dat het durven tonen van kwetsbaarheid

essentieel is voor een goed functionerend team."


Baf. Het woord is eruit.

Dat is de essentie.

Maar het voelt heel kwetsbaar…

Toch is dat is wat we bieden.
We bieden een raamwerk waarin de deelnemers worden uitgenodigd zich kwetsbaarder op te stellen naar elkaar.
Waar de ene mens de andere mag ontmoeten.
We voelen intuïtief dat dit de rode draad is voor de dag.


Maar hoe creëer je in een halve dag de randvoorwaarden voor een ontmoeting die geankerd is in kwetsbaarheid, vertrouwen en wederzijds respect? En hoe kwetsbaar moeten en mogen we onszelf maken?

De sfeer is nou niet bepaald uitnodigend en tijd om te overleggen hebben we niet.
We zullen erop moeten vertrouwen dat het proces zijn loop neemt en de sleutel zich vroeg of laat aandient.
De sleutel blijkt niet bij de groep te liggen, maar in onszelf.


Tijdens de lunchpauze, na een gezamenlijke wandeling, delen Hans en ik met elkaar wat de groep met ons doet.
"Ik voel ze niet! Ik weet niet waarvan ze ‘aangaan’, wat hun passie is, waarvan ze gaan stralen!", roep ik vertwijfeld tegen Hans.
Onder deze omstandigheden heeft het uitvoeren van het middagprogramma geen enkele zin, denk ik.
Ik wil de groep het liefst direct confronteren met mijn gevoel.
Wie weet dat krijgt dat ze ‘aan’?

Hans herkent wat ik deel en dat lucht op.
Het lijkt hem beter het programma voort te zetten en ons gevoel te delen zodra daartoe een aanleiding is.
Dat voelt goed.
En als nieuwbakken team moeten we kwetsbaarheid voorleven en we voegen nog spontaan een programma-element toe.

We vragen de deelnemers een moment te delen waarop ze passie of grote blijdschap voelden.

Een moment dat ze nog niet met de anderen hebben gedeeld.

Het blijkt te werken. 


Deze vraag blijkt een onschuldige manier om iets meer te kunnen zien van de persoon achter de functie.
We benoemen wat we zien.

Ogen stralen bij de herinneringen.

Ze zien het allemaal.

‘The lights are on.’


We pakken direct door.
We gaan in korte tijd werken aan een gezamenlijke droom met behulp van de Dragon Dreaming methodiek.
Want als je je dromen deelt, laat je altijd een glimp van je diepste zelf zien.

Iedereen droomt over de vraag:

“Wat moet er gebeuren zodat jij denkt: "Wow, wat gaaf dat ik in dit team werk! Dit is het fijnste team van de wereld!"

In kwetsbaarheid worden ieders wensen uitgesproken.

En als we de verschillende dromen als een gezamenlijke droom delen, wordt het stil.

We spreken over spiegels en lessen.

Over de uitdaging om te voelen wat er met jou gebeurt als de ander iets zegt of doet, in plaats van te vechten of te vluchten.

Het team staat ervoor open.

Op de valreep deelt een teamlid haar woede over het gebrek aan enthousiasme van die ochtend.

De ander voelt zich nu aangevallen en wil zich al verdedigen.

We breken even in.

“Hoor wat de ander zegt en deel je gevoel en je intenties.”

Het blijkt wederom een keerpunt.

“Nu zie ik je”, zegt Hans tegen een van de twee en beide teamleden vallen elkaar om de hals.


‘Heart and power’ daar draait het voor ons om.

Dan wordt het onzichtbare zichtbaar en is er een voedingsbodem voor groei en transformatie.


Harmen van Dijk

DreamtreeCoaching.nl